Dyscyplina Sztuki Plastyczne i Konserwacja Dzieł Sztuki
NASZE PUBLIKACJE W WYDAWNICTWIE NAUKOWYM UMK W 2022 ROKU
Prezentujemy publikacje z Wydziału Sztuk Pięknych, które ukazały się w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w 2022 roku.
Piotr Birecki, Wiesław Sieradzan, Z kaszubskich Konarzynek do Hamburga-Altony. Życie i twórczość Józefa Tyborskiego (Joseph Tibor, 1877–1922). Celem monografii jest przybliżenie czytelnikom postaci wybitnego kaszubskiego i niemieckiego malarza oraz rzeźbiarza – Józefa Tyborskiego (1877-1922). Jego bardzo krótkie, ale aktywne życie zaowocowało obfitą twórczością, która w literaturze z zakresu historii sztuki aż do tego momentu praktycznie nie była znana. Twórczość artysty obejmowała malarstwo, grafikę, rysunek i rzeźbę. Jego osiągnięcia doceniane były zarówno w Grudziądzu, jak i w środowisku artystycznym Hamburga-Altony, gdzie następnie mieszkał i pracował. Więcej TU.
Anna Błażejewska, Architektura kościoła św. Jakuba w Toruniu jako przedmiot badań naukowych. Książka powstała w przekonaniu, że dzieje badań − zwłaszcza nad obiektem, któremu przyznawano status arcydzieła − warte są refleksji, zwłaszcza gdy mają długą tradycję i wpływają na pewne zaniechania badawcze, choćby brak monografii zabytku. Czas, kiedy podjęto naukowe rozważania nad kościołem św. Jakuba, zbiega się z początkiem istnienia historii sztuki jako dyscypliny akademickiej. To wręcz modelowa sytuacja, by stwierdzić, czy i na ile różne kierunki badań podejmowane przez kolejne pokolenia historyków sztuki, a także pozanaukowe uwarunkowania społeczno-polityczno-kulturowe wpływały na badania nad tym dziełem architektury. Więcej TU.
Jan Wiktor Sienkiewicz, Sztuka w poczekalni. Studia z dziejów sztuki polskiej poza Polską w XX i XXI wieku. Tom II. Oddane do rąk czytelników opracowanie jest kolejnym uzupełnieniem „mapy tropów” w polskiej historii sztuki XX i XXI wieku. Ważnym tym bardziej, że szczególnie w ostatnich latach (w pierwszej i w drugiej dekadzie XXI wieku) wraz ze śmiercią wybitnych osobowości polskiego życia artystycznego na emigracji wiele dzieł z zakresu sztuki plastycznej oraz archiwaliów uległo częściowemu lub całkowitemu rozproszeniu. Tylko nieliczne, zabezpieczone przez spadkobierców zbiory archiwalne i artystyczne dotyczące sztuki polskiej powstałej na emigracji po 1939 roku trafiły do Polski. Więcej TU.
Sebastian Dudzik, Język procesu we współczesnej grafice polskiej. Książka jest monograficznym ujęciem rodzimej twórczości widzianej przez pryzmat warsztatu graficznego. W spojrzeniu tym nie chodzi jednak o samą prezentację technicznych oraz technologicznych arkanów czy specyfiki procesu twórczego. Ma ono raczej na celu stworzenie nieco odmiennej, poszerzonej narracji o polskiej grafice ostatnich dekad. Tytułowy język procesu jest tu odniesieniem do fascynujących relacji, jakie zachodzą między poszczególnymi etapami tworzenia oraz przynależnymi im atrybutami (narzędziami, materiałami) a przekazem zawartym w dziełach graficznych. Więcej TU.
Filip Pręgowski, The Pictures Generation. Sztuka i krytyka w czasach przełomu. Książka jest poświęcona jednemu z najciekawszych zjawisk w amerykańskiej sztuce końca XX wieku, znanemu pod nazwą The Pictures Generation, czyli twórczości pokoleniowej grupy artystów, którzy swoje pierwsze znaczące sukcesy artystyczne odnosili w Nowym Jorku na przełomie lat 70. i 80. Dla amerykańskiej sztuki był to czas zwrotu postmodernistycznego. W jego ramach artyści i wspierający ich krytycy dokonali przewartościowań w rozumieniu roli twórcy (w tym także jego stosunku do rynku i instytucji artystycznych) oraz zdefiniowali na nowo artystyczne medium. Książka przedstawia najciekawsze dzieła The Pictures Generation na tle towarzyszącego im dyskursu artystycznego i interpretacji autorstwa czołowych amerykańskich krytyków. Więcej TU.
Małgorzata Geron (red.), Wydział Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939/45). Dydaktyka, twórczość i tradycja artystyczna. Opracowanie przedstawia działalność wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego i jego Wydziału Sztuk Pięknych w latach 1919–1939–1945, ze szczególnym uwzględnieniem malarstwa, rzeźby, grafiki i fotografii artystycznej. Więcej TU.
Piotr Birecki, Das Evangelische Kirchenbauwesen in Westpreussen. Die Beziehungen zwischen dem Staat und der Evangelisch-Unierten Kirche. Das Buch ist die erste Publikation über die Architektur und Ausstattung von mehreren hundert protestantischen Kirchen und Kapellen, die im 19. und frühen 20. Jahrhundert in Westpreussen errichtet wurden. Die Monographie befasst sich unter anderem mit der Theorie der Bauwesen evangelischer Gebäude und rekonstruiert Kircheninvestitionsprozesse in Westpreussen. Der Autor identifiziert Architekten, Bildhauer, Maler und Glasmaler, die am Bau und der Ausstattung von hunderten neuen Kirchen und Kapellen beteiligt sind. Das Kapitel über die Ausstattung von Kirchen behandelt erstmals die Geschichte vieler bestehender und nicht vorhandener Altäre, Kanzeln, Taufbecken, Glocken, Orgeln und Kirchengefässe. Więcej TU.
Monika Jakubek-Raczkowska, Marta Czyżak (red.), Textus, pictura, musica. Średniowieczny kodeks rękopiśmienny jako przedmiot badań interdyscyplinarnych. Monografia stanowi trzeci tom serii „Studia nad skryptorium i spuścizną rękopiśmienną średniowiecza”, integrujący wyniki interdyscyplinarnych badań (zarówno studiów jednostkowych, jak i opracowań przekrojowych) nad kodeksami rękopiśmiennymi, podejmowane z uwzględnieniem różnych perspektyw i metod – literaturoznawczej, źródłoznawczej, kodykologicznej, muzykologicznej, zabytkoznawczej. Więcej TU.
Marcin Jaworski, Joanna Cieślikowska (red.), Świat z perspektywy sztuki, sztuka w perspektywie świata. #Rysunek. Tom 4. Wątkiem przewodnim tomu stała się problematyka szeroko rozumianego rysunku. Na ten temat wypowiedzieli się przedstawiciele odmiennych dyscyplin naukowych i dziedzin sztuki, a także autorzy, którzy swobodnie poruszali się na ich pograniczach. Poza tym głos zabrali badacze z różnych pokoleń – tacy, którzy w artykułach dzielili się swoimi wieloletnimi doświadczeniami artystycznymi, naukowymi lub edukacyjnymi, jak również młodzi naukowcy, artyści i nauczyciele, którzy dopiero poszukują swoich ścieżek artystycznych i badawczych. Więcej TU.
Marcin Jaworski, Joanna Cieślikowska (red.), Świat z perspektywy sztuki, sztuka w perspektywie świata. #Środowisko. Tom 5. Opracowanie zawiera teksty dotyczące szeroko rozumianej kultury, sztuki oraz edukacji artystycznej i wychodzi naprzeciw potrzebie tworzenia przestrzeni dla prezentacji poglądów i wymiany doświadczeń środowiska naukowo-artystycznego. Prezentowane teksty odzwierciedlają różnorodność tego środowiska, które tworzą artyści, teoretycy sztuki, edukatorzy, nauczyciele. Znajduje to odbicie w wielości podejmowanych wątków rozważanych z odmiennych punktów widzenia i perspektyw. Stąd refleksja nad szeroko rozumianym otoczeniem: artystycznym, społecznym, kulturowym, medialnym, przyrodniczym, pojmowana jest jako wyzwanie, ale i inspiracja dla współczesnej sztuki i edukacji artystycznej. Więcej TU.
Marcin Jaworski, Joanna Cieślikowska (red.), Świat z perspektywy sztuki, sztuka w perspektywie świata. #Interdyscyplinarność. Tom 6. Tematem przewodnim szóstego tomu serii wydawniczej jest interdyscyplinarność. Zebrane w tomie teksty prezentują różnego rodzaju podejścia do interdyscyplinarnego charakteru sztuki. Dotyczą one zarówno twórczej partycypacji, jak i refleksji teoretycznej oraz relacji z innymi dyscyplinami nauki. Zakres tematyczny obejmuje szerokie spektrum rozważań i analiz – od naukowych opracowań współczesnych koncepcji iidei, poprzez przedstawianie wyników badań i ich metod, do analizy współczesnych tendencji wsztuce i twórczości wybranych artystów. Więcej TU.
Mirosława Rochecka, Hierofanie. Wyrazić sacrum... Abstrakcja jest w malarstwie wartością duchową, która odrywa sztukę od figuratywności, aby ją scalić w formie. Forma abstrakcyjna nie przedstawia treści, lecz ją wyraża w sposób bezpośredni - językiem malarskim, samą sobą. Występuje tu szczególna spójność między tym, co postrzegają zmysły, treścią poznawaną przez intelekt, a sensem duchowym. Obraz abstrakcyjny może tą treść wskazywać, otwierać się na nią lub wciągać w swoją malarską przestrzeń stając się owym „miejscem spotkania.” Tak pojęty obraz pełnić może funkcję zbliżoną do ikony, stać się „nową ikoną”. Podejmowane próby zmaterializowania w formie malarskiej duchowego „blasku formy” to swoiste „hierofanie” niematerialnego piękna sacrum. Więcej TU.
Katarzyna Łyszkowska, INNER-OUT. Transgresje, inspiracje, interpretacje. Katarzyna Łyszkowska 2005–2021. Publikacja monograficzna poświęcona twórczości Katarzyny Łyszkowskiej z lat 2005-2021. Ukazuje autorskie spojrzenie na zagadnienia transgresji osobistej, społecznej i symbolicznej w odniesieniu do upublicznionych dzieł. Autorka analizuje prace pod kątem psychologii społecznej i socjologii sztuki. Opisywane realizacje są na pograniczu rysunku przestrzennego i komunikatu wizualnego, m.in. obiekty, instalacje, działania społeczne, w których artystka sięga do własnych doświadczeń (INNER), uniwersalizując je jako platformę doświadczeń zbiorowych (OUT). Więcej TU.
