Kontakt ul. Sienkiewicza 30/32, 87-100 Toruń
tel.: (+48) 56-611-38-10
zdjęcie nagłówkowe

Dyscyplina Nauki o Sztuce

GRANT "LITURGICA POLONIAE". BADANIA KODEKSU MATYLDY

Zdjęcie ilustracyjne
Codex Mathildis, Universitäts- und Landesbibliothek Düsseldorf, Ms C91. Leihgabe der Stadt Düsseldorf an die Universitäts- und Landesbibliothek Düsseldorf

W ramach grantu „Liturgica Poloniae”, realizowanego przez Instytut Sztuki PAN w Warszawie, dr hab. Monika Jakubek-Raczkowska, prof. UMK i dr hab. Juliusz Raczkowski, prof. UMK przeprowadzili badania kodykologiczne i ekspertyzę znawczą Kodeksu Matyldy („Liber de divinis officiis”), daru księżnej Matyldy Szwabskiej dla króla Mieszka II.

Kodeks, uchodzący za dzieło ottońskiego skryptorium w Sankt Gallen lub w Tegernsee, od XIX wieku przechowywany jest w bibliotece w Düsseldorfie – obecnej Universitäts- und Landesbibliothek jako depozyt miasta Düsseldorf - pod sygnaturą Ms C91. Jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku zdobiła go miniatura, ukazująca wręczenie daru Mieszkowi II, która w bliżej nieokreślonym czasie została wycięta z księgi i przepadła.

Mimo tego braku, Kodeks Matyldy pozostaje jednym z najszacowniejszych i najstarszych zabytków rękopiśmiennych, powiązanych z pierwszą monarchią piastowską i początkami państwa polskiego. Od czasu ponownego odkrycia dla nauki w latach 80. XX wieku, jego zawartość treściowa, w tym laudacja Matyldy dla Mieszka, są dobrze znane i opracowane przez zespół badawczy pod kierunkiem prof. Brygidy Kürbis (edycja: I tom serii „Monumenta Sacra Polonorum” z 2000 r). Od strony struktury materialnej i warstwy artystycznej zabytek ten nie był jednak wnikliwie badany.

W ramach prac projektu „Liturgica Poloniae”, lukę te uzupełni analiza i dokumentacja cech fizycznych materiałów – pergaminu, inkaustu pisarskiego (z rozróżnieniem zapisu poszczególnych rąk), inkaustu barwnikowego użytego do rubrykowania, a także techniki wykonania zdobień – z wykorzystaniem fotografii makro, obserwacji mikroskopowej oraz pomiarów składu pierwiastkowego materiałów pisarskich przenośnym spektrometrem rentgenowskim XRF. Wyniki prac nie tylko uzupełnią inwentaryzację tej księgi i wiedzę o jej skrybach, ale też mają szansę przyczynić się do lepszego poznania praktyki warsztatowej skryptoriów doby ottońskiej.

Zdigitalizowany kodeks jest dostępny TU.

pozostałe wiadomości

galeria zdjęć

Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture. Click to zoom the picture.