Dyscyplina Nauki o Sztuce
ZASŁUŻENI DLA KULTURY
Portal Informacyjny UMK wspomina o przyznanych odznaczeniach "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Przypominamy, że w tym roku akademickim trzech pracowników Wydziału Sztuk Pięknych UMK: prof. dr hab. Dariusz Markowski, dr Maciej Prarat i prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz zostało odznaczonych srebrnymi i brązowym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Odznaczenie nadawane jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego osobom i instytucjom wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.
Prof. dr hab. Dariusz Markowski został odznaczony srebrnym medalem, a dr Maciej Pratat brązowym podczas jubileuszowego XX Walnego Zjazdu Delegatów Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków w Toruniu. Wyróżnienia pracownikom Wydziału Sztuk Pięknych wręczyła dr Katarzyna Pałubska, dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz otrzymał srebrny medal w Ambasadzie RP w Kairze, z rąk Wiceministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków dr. Jarosława Selina. To kolejne odznaczenie prof. J. W. Sienkiewicza medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Poprzedni, brązowy medal, otrzymał 25 września 2014 r. podczas otwarcia VII Forum Kultury Regionu Warmii i Mazur "…są solą tej ziemi" w Olsztynie.
Prof. dr hab. Dariusz Markowski – konserwator dzieł sztuki, kierownik Katedry Konserwacji-Restauracji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej UMK, studiował na Wydziale Chemii Inżynierskiej Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy (obecnie Politechnika Bydgoska) oraz na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W jego dorobku konserwatorskim obok konserwacji polichromii ściennych, ołtarzy, w tym gotyckich i rzeźb polichromowanych, ogromną większość stanowią obrazy sztalugowe (ponad 500 z muzeów, kościołów i zbiorów prywatnych, zarówno w kraju, jak i za granicą) w tym prace tak wybitnych artystów, jak Dürer, Tycjan, Guido Reni, Rubens, Jan Matejko, Jacek Malczewski, Olga Boznańska, Leon Wyczółkowski. Na uwagę zasługuje również konserwacja obrazów wielkoformatowych, w tym obrazów: "Woły w zaprzęgu" Jana Styki; "Klif Orłowski" Mariana Mokwy czy dwustronnego obrazu wielkoformatowego Andrzeja Wróblewskiego "Dworzec na Ziemiach Odzyskanych". Szczególne miejsce w dorobku prof. Markowskiego zajmują ekspertyzy i opinie konserwatorskie dotyczące autentyczności dzieł sztuki. Zajmuje się także aspektem prawnym rynku sztuki i odpowiedzialnością ekspertów. Pełni funkcję biegłego sądowego w zakresie badań techniki, technologii i konserwacji dzieł sztuki, uczestnicząc w postępowaniach dotyczących autentyczności dzieł sztuki (m.in. odnalezionego obrazu Claude'a Monet "Plaża w Pourville" z Muzeum Narodowego w Poznaniu, czy odnalezionych zaginionych podczas II wojny światowej obrazów: pastelu Teodora Axentowicza "Kobieta w pawich piórach" i gotyckiego obrazu tablicowego "Męczeństwo św. Filipa"). Autor 4 książek i ponad 80 artykułów w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz szeregu prac konserwatorsko-restauratorskich, opinii konserwatorskich, projektów i programów konserwatorskich, analiz badawczych, ekspertyz autentyczności dzieł sztuki, badań techniki i technologii dzieł sztuki. Wyróżniony przez Rektora UMK w roku akademickim 1994-1995, otrzymał również Złotą Odznakę "Za opiekę nad zabytkami" Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011), Medal Komisji Edukacji Narodowej (2013), indywidualne wyróżnienie Rektora UMK za osiągnięcia w dziedzinie naukowo-badawczej (2017), medal srebrny za długoletnią służbę Prezydenta RP (2020).
Dr Maciej Prarat - konserwator zabytków architektury, zabytkoznawca. Absolwent kierunku ochrona dóbr kultury o specjalności konserwatorskiej (2001-2006) oraz studiów doktoranckich (2006-2010) na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 2008-2012 pracownik Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Od 2010 r. jest zatrudniony w Katedrze Konserwatorstwa UMK. Prowadzi zajęcia dydaktyczne na kierunkach ochrona dóbr kultury, konserwacja i restauracja dzieł sztuki oraz na podyplomowych studiach z konserwacji zabytków architektury Uniwersytetu w Toruniu oraz Politechnice Krakowskiej. Jest członkiem zespołu badawczego The Interdisciplinary Team for Research, Conservation and Restoration of the Cultural Heritage at Nicolaus Copernicus University (InTeR-CoRe CH NCU). W latach 2014-2022 pełnił funkcję prezesa toruńskiego oddziału Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, zaś w latach 2018-2022 - członka Zarządu Głównego. Obszar jego zainteresowań badawczych koncentruje się wokół historii architektury i technik budownictwa oraz problematyki konserwatorskiej zabytków architektury. Jest autorem i współautorem wielu badań architektonicznych konstrukcji drewnianych i ceglanych w Polsce. Autor koncepcji Olenderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce. Rzeczoznawca Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków w zakresie badań architektonicznych oraz konserwacji i rewaloryzacji zabytków architektury i budownictwa. Od 2021 r. członek Głównej Komisji Konserwatorskiej przy Generalnym Konserwatorze Zabytków.
Prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz - historyk sztuki, krytyk sztuki i kurator. Specjalista w zakresie historii sztuki i kultury polskiej na emigracji. Kierownik Katedry Historii Sztuki XX wieku w Europie Środkowej i na Emigracji na Wydziale Sztuk Pięknych UMK (w latach 2010-2019 Zakładu Historii Sztuki i Kultury Polskiej na Emigracji). Po ukończeniu studiów historii sztuki w Instytucie Historii Sztuki KUL 1 października 1987 rozpoczął pracę w charakterze asystenta w Zakładzie Historii Sztuki Kościelnej KUL. W roku akademickim 1988/1989 pełnił funkcję kuratora Muzeum Uniwersyteckiego KUL. W 1992 roku uzyskał stopień doktora z zakresu historii sztuki na podstawie rozprawy doktorskiej pt. "Marian Bohusz-Szyszko 1901–1995, życie i twórczość", obronionej pod kierunkiem prof. dr. hab. Tadeusza Chrzanowskiego na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL. W październiku 1998 roku (po wcześniejszych semestralnych pobytach w Uniwersytecie w Pawii i w Uniwersytecie Sacro Cuore w Mediolanie) otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego z zakresu historii sztuki na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. "Attilio Alfieri a malarstwo włoskie XX wieku" oraz dorobku naukowego. Od październiku 2000 roku kierował Katedrą Kultury Artystycznej w Instytucie Historii Sztuki KUL. W kwietniu 2003 roku zatrudniony na stanowisku profesora w Instytucie Historii Sztuki KUL. 1 października 2009 roku podjął pracę w Katedrze Historii Sztuki i Kultury Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 1989 roku zainteresowania badawcze oraz publikacyjne prof. Sienkiewicza dotyczą zagadnień związanych z kulturą artystyczną w obrębie XX- i XXI-wiecznej polskiej i europejskiej sztuki nowoczesnej, zwłaszcza polskiej sztuki i polskiego życia artystycznego na emigracji. Głównym obszarem jego zainteresowań jest polska diaspora artystyczna na terenie Wielkiej Brytanii - przede wszystkim twórczość plastyczna malarzy, rzeźbiarzy i grafików tzw. polskiego Londynu. Na początku lat 90. obszar badawczy związany z polską emigracją artystyczną prof. Sienkiewicz poszerzył m.in. o Włochy, Australię, kraje Bliskiego i Środkowego Wschodu (a szczególnie Liban), a w ostatnich latach również o twórczość artystów polskiego pochodzenia na Litwie, w Egipcie i w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Dorobek naukowy prof. Sienkiewicza za lata 1987–2021 liczy ponad 250 pozycji, w tym ponad 40 książek (autorskich, współautorskich, redagowanych, współredagowanych) i kilkanaście redakcji serii wydawniczych. Prof. J.W. Sienkiewicz jest członkiem kilkunastu polskich i międzynarodowych towarzystw, stowarzyszeń, organizacji naukowych, rad muzealnych, redakcji i rad programowych czasopism naukowych. W latach 2012-2017 kierował grantem Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, pt. "Inwentaryzacja i opracowanie spuścizn archiwalnych i kolekcji dzieł sztuki polskich artystów w Wielkiej Brytanii w XX wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu – Kolekcja Archiwum Emigracji i Muzeum Uniwersyteckiego", zrealizowanym w Bibliotece Uniwersyteckiej UMK. Od 2018 roku kieruje projektem badawczo-publikacyjnym Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA pt. "Słownik polskich artystów na emigracji od XIX do XXI wieku". W 2017 roku na podstawie książek prof. Sienkiewicza zrealizowany został film pt. "Artyści Andersa" w reżyserii Rafała Brylla.